Introductie
De meeste hamsters komen gezond op de wereld, leven gemiddeld twee tot drie jaar en overlijden plotseling. Toch komt het ook voor dat een hamster ziek wordt of dat bij de geboorte toch iets aan de hand lijkt te zijn. Gezondheidsproblemen kunnen veroorzaakt worden door een erfelijke afwijking, een bacteriële of virale infectie, door ongedierte of andere externe factoren. In dit onderdeel worden een aantal van deze problemen beschreven op basis van persoonlijke ervaring. Hierbij wil ik benadrukken dat ik geen medische achtergrond heb.
Een groot deel van de gezondheidsklachten komen zowel bij de dwerghamsters als bij de Syrische hamsters voor en sommige ook juist niet. Dit is de reden dat ik dit onderdeel niet soort specifiek geschreven heb, maar expleciet bijschrijft als het alleen bij een bepaald soort voorkomt.
In dit onderdeel staan teksten en foto's die schokkend over kunnen komen. Kan jij hier niet tegen, ga dan niet verder lezen en/of foto's bekijken, maar sluit dit onderdeel af.
Het corona virus
Hamsters kunnen het corona virus ook oplopen. Het blijkt dat de Syrische hamster best veel virus deeltjes moet binnen krijgen voordat hij ziek wordt. Dwerghamsters kunnen het eveneens oplopen. De Roborovski dwerghamsters zijn heel gevoelig voor het corona virus. Binnen 3 dagen worden zij zodanig ziek dat je het kunt merken. En kan zelfs dodelijk zijn. Besmetting zie je vaak aan dat ze zwaar en moeilijk ademen, dat ze meer snuiven en dat ze lusteloos zijn. Dit geldt eveneens voor de Russische als Campbelli dwerghamster, alhoewel dit niet wetenschappelijk onderbouwt is. Dit is gebaseerd op ervaringen o.a. emails met vragen en geplaatste topics op Facebook.
Begin 2022 werd duidelijk dat het Omikron variant van het corona virus minder in de longen van de Syrische hamster komt en dat zij van deze variant niet benauwd worden. Waarschijnlijk geldt dit ook voor de dwerghamsters, maar ook dit is tot heden nog niet onderzocht.
Ben je zelf geïnfecteerd met het corona virus zorg erdan voor dat je de hamsters tijdelijk niet aait en aanraakt.
Diabetes
Diabetes is een stofwisselingsziekte waarbij het lichaam onvoldoende energie uit glucose (suikers) kan halen. Bij ernstige gevallen kan het leiden tot o.a. veel drinken en veel urineren. Dit komt omdat de hamster een droge mond en tong heeft. Hij heeft dan meer dorst dan normaal. Voor diabetes is een uitgebreid informatiepagina geschreven. Klik hier voor een zeer uitgebreid gedeelte over diabetes bij hamsters.
Bij hele oude hamsters kan een lichte vorm van diabetes ontstaan. Ze gaan dan steeds meer en meer drinken en hun plashoek wordt sneller groot.
Foto plashoek van paar dagen oud van een Russische dwerghamster met diabetes: Klik hier
Parkinson / trillen bij wakker zijn
Bij de Russische dwerghamster komt een defect voor dat zich alleen bij de zwarte en zwart gerelateerde kleuren uit. Het is vergelijkbaar met Parkinson bij mensen. Als ze jong zijn, zie je niets aan. Pas wanneer ze acht tot zeventien maanden oud zijn begint ze te trillen. Eerst trillen ze beetje met hun voorpoten en naarmate ze ouder worden, gaan ze meer trillen. Ook beginnen ze vrij houterig te lopen. Ze zetten de poten harder neer. Ze hebben namelijk minder controle over hun poten. Wanneer je zo'n hamster hebt, zorgt dan ervoor dat de hamster goed bij het water kan. En dat de kooi egaal ingekleed wordt en niet te hobbelig is. Hij heeft namelijk problemen met bewegen en door de kooi in te richten met brugjes en veel bodembedekking, heeft hij meer moeite met lopen. Voor de goede orde, dit defect komt niet bij de Campbelli dwerghamster voor.
Klik hier om naar een blog over Parkinson te gaan inclusief Youtube filmpjes van een Russische dwerghamster met Parkinson.
Luchtweginfectie
Luchtweginfecties kunnen zowel door virussen als door een bacterie veroorzaakt worden. In de praktijk komt bij hamsters niet zovaak een luchtweginfectie voor. Indien sprake is van een luchtweginfectie hoor je de hanster bij het ademhalen een piepend geluid en je ziet dat de hamster moeite heeft met ademhalen. Ga hiermee naar de dierenarts. Het is voor een dierenarts niet eenvoudig om uit te zoeken waardoor de luchtweginfectie veroorzaakt wordt en hij zal vaak standaard een antibioticakuur voorschrijven. Dit helpt niet tegen een virale infectie, maar wel tegen een bacteriële infectie.
Longkanker kan sterk op een luchtweginfectie lijken. Vaak zie je dan ook dat de hamster sterk vermagerd. Longkanker komt bij hamsters niet vaak voor.
Plopogen
Vooral bij de Russische dwerghamster kan het voorkomen dat de ogen groter worden en uit de oogkast "ploppen". Deel van de plopogen worden veroorzaakt door een bepaald omstandigheid of stress. Dit kan ook positieve stress zijn, bijvoorbeeld dat hij wat lekkers krijgt wat hij super lekker vindt. Een ander deel wordt veroorzaakt door de velle licht. Bij veel zonlicht ploppen de ogen eruit. Beste is om dan de Russische dwerghamster niet te veel aan zonlicht blood te stellen.
Foto: Klik hier
Oorpoliep
Bij de Russische dwerghamster komt het wel eens voor dat er een bruin rond staafje groeit. Beste is om in eerste instantie af te blijven. In sommige situaties kan het later heel voorzichtig verwijderd worden. In andere situaties is het blijvend. Bij andere soorten hamsters komt dit niet of mindermate voor.
Foto: Klik hier
Haarwormen
Haarwormen komt steeds vaker voor. Dit komt omdat veel mensen van de standaard houtzaagsel afstappen en over zijn gegaan naar een alternatieve bodembedekking zoals hennep en aboiuse. Veel van deze producten zijn natuurproducten en kunnen eitjes bevatten van mijt, maar ook van haarwormen. Wanneer een hamster haarwormen binnen krijgt, dan ontwikkelen deze wormen en planten zich voort. Veelal zal je niet veel merken omdat de haarworm niets aan een ziek dier heeft. Maar het komt veelal tot uiting wanneer een hamster zwak is, ziek is, stres heeft of dat een vrouwtje jongen heeft. Je ziet bij een haarworm infectie dat de buiken en kin nat worden. Bij erge vorm kan de buik kaal en rood van irritatie worden. Dit kan zeer pijnlijk zijn. Haarworm infectie kan je bestrijden met Ivermectine of Stronghold. In de praktijk blijkt Stronghold beter te werken. Beste is om een dierenarts te raadplegen met betrekking tot de beste behandelingsmethode.
Mijt
Hamsters kunnen verschillende soorten mijt oplopen waardoor ze overmatig gaan krabben. Soms zelfs zo erg dat de oorschelpen beschadigd raken. Een groot deel van de mijtsoorten blijven op de hamster zelf zitten. Er is één mijtsoort die dit niet doet, namelijk bloedmijt. Dit is de lastigste mijt om te behandelen omdat verschilende stadia van deze mijt in kieren en gaatjes gaat zitten. Bij alle mijtsoorten moet je de hamster behandelen. Dit kan onder andere met het middel Ivomectine. Een voorbeeld van een middel waarin Ivermectine zit is de antischuft middel van Beaphar. Ook moet de kooi schoon gemaakt worden. Sta stil bij de gevolgen waar je de bodembedekking laat. De eitjes komen namelijk later uit. Beste is om de bodembedekking in een vuilniszak te doen met een paar mottenballen. Deze werken namelijk ook tegen mijt. Bij bloedmijt moet je ook de omgeving behandelen. Daarnaast is bij bloedmijt aan te raden om de dieren niet uit de ruimte te halen. Bloedmijt kan namelijk in een rustfase gaan zitten wanneer er geen dieren meer zijn waar ze kunnen drinken. Deze fase kan een aantal maanden duren. Beste is om bij bloedmijt de kooi op bijvoorbeeld twee bakstenen te zetten en onderkant inclusief de stenen met een antibloedmijt middel in te spuiten. Zo voorkom je dat bloedmijt naar je hamster heen kan. Klik hier voor meer informatie over bloedmijt.
Vlooien
Katten- en hondenvlooien kiezen normaliter een kat of een hond uit. Soms komt het voor dat er zoveel vlooien zijn of dat er geen kat of hond in de buurt is, dat ze de hamster kiezen om bloed te zuigen. Er ontstaan kleine wondjes. Er kan een allergische reactie op treden waardoor de bulten groter worden en erg beginnen te jeuken. Het kan een tijd overheen gaan voordat de jeuk verdwijnt. Beste is om de hamster met een anti-vlooien/mijt middel te behandelen. Natuurlijk moet de omgeving inclusief de hond en kat behandeld worden.
Bij nader onderzoek hoeven er geen vlooien op de hamster zelf te zitten. Dit omdat ze vaak weer verder op zoek gaan naar een hond of kat waar ze thuis horen.
Kaal worden na bevalling
Het komt bij de Russische dwerghamster voornamelijk in de kleur Blauw-wildkleur voor dat wanneer ze jongen hebben, ze een beetje kaal worden. Vaak worden ze in hun nek kaal, soms over de hele lichaam. Het gebeurd meestal in de zomer en wanneer het gebeurd kan het zijn dat bij de volgende nest het weer gebeurd. Dit trekt meestal na een paar weken weg.
Foto: Klik hier
Staar
Bij oudere hamsters kan staar optreden. Staar is dat de ooglens vertroubeld raakt. Als je goed naar de ogen kijkt, zie je bij donkere ogen een blauwe gloed en vaak bij rode ogen een witte gloed. De hamsters met staar zien minder goed. Toch is het niet heel erg. Dit omdat hamsters al niet zo goed zien en gewend zijn om tijdens het lopen op hun snorharen te vertrouwen.
Foto's: Foto 1, foto 2, foto 3
Ontstoken oogje
Hamsters, vooral bij jonge hamsters, komt het wel eens voor dat het oogje ontstoken is. Beste is om met een schoon doekje en lauw water elke dag het oogje goed schoon te maken.Gaat de ontsteking niet binnen aantal dagen over, ga dan met de hamster naar een dierenarts. Hij kan dan een antibiotica zalfje voorschrijven.
Olifanttanden / te lange tanden / niet groeien van de ondertanden
Een hamster heeft vier snijtanden en twaalf kiezen. De vier snijtanden groeien normaal gesproken levenslang. De onderste tanden zijn het langst en gaan achterlangs de boven snijtanden, die vrij kort zijn. Door natuurlijke wrijving slijten de tanden waardoor ze niet te lang worden. Soms gaat dit slijten niet goed. Dan worden de snijtanden te lang. Dit wordt ook wel olifanttanden genoemd. Wanneer ze te lang zijn, moeten ze kleiner gemaakt worden. Dit omdat meestal de tanden naar binnen groeien. En wanneer ze veel te lang zijn, kunnen ze in de gehemelte groeien met alle consequenties van dien. Meestal zie je hamsters met tandproblemen afvallen. Dit omdat ze niet voldoende voedsel naar binnen krijgen.
Bij beginnende tandproblemen kan je de tanden met behulp van een klein nagelknipper stukje inkorten / afknippen. Doe dit samen met iemand anders. De één houdt de hamster vast en houdt het bekje open. En de ander knipt er een klein stukje af. De ondertanden mag daarbij niet te veel afgeknipt worden. Heb je te weinig ervaring hiermee, dan kan je het beste naar de dierenarts te gaan. Een betere optie is dat de dierenarts de tanden slijpt. Echter dit wordt wel gedaan onder een lichte narcose. Voordeel is dat dierenarts de snijtanden op deze wijze precies op de juiste lengte kan afslijpen waardoor de natuurlijke slijtage weer goed loopt.
Er zijn verschillende oorzaken die kunnen zorgen dat de tanden te lang worden. Denk bijvoorbeeld aan onvoldoende knaagmateriaal of dat de hamster gevallen is en de tanden niet meer goed staan. Tandproblemen kunnen ook een genetisch achtergrond hebben en fokkers moeten daar rekening mee houden. Als binnen een familieverband het vaker voorkomt, is dit niet toevallig. Bij de Russische dwerghamster is een genetisch defect bekend dat ervoor zorgt dat de ondertanden minder goed groeien en alle vier snijtanden zachter van structuur zijn. Hierdoor breekt de ondertanden vaak af en groeien de boventanden naar binnen.
Beste is om bij het schoonmaken van de hamsterverblijf de tandjes van de hamster te controleren. Dit zowel bij huisdieren als bij fokdieren.
Bij de Syrische hamster komt de knikstaart afwijking voor. Dit kan later leiden tot scheefgroei van de tanden waardoor ze niet goed afslijten.
Klik hier om naar het artikel te gaan met betrekking tot de tandproblemen dat bij de Russische dwerghamster voorkomt. In dit artikel wordt ook beschreven hoe de snijtanden normaal uit horen te zien en hoe ze precies werken.
Foto: Klik hier
Foto nagelknipper: Klik hier
Te lange nagels
Wanneer in de kooi alleen bodembedekking ligt, kan het voorkomen dat de nagels van de hamster te lang worden. Je kunt de nagels knippen, maar wees hiermee heel voorzichtig. Een ander optie is om een steen in de kooi te leggen waardoor de nagels op een natuurlijke manier afslijten. Wanneer de nagels te lang worden, gaan ze naar binnen of naar buiten krullen. Wanneer dit gebeurd, kan je beste direct ingrijpen en de nagels knippen of door een deskundige laten knippen.
Wipstaart
Bij de Russische dwerghamster zie je soms dat het staartje consequent omhoog staat, vooral wanneer je hem oppakt. Dit wordt een wipstaart genoemd. Dit is genetisch aangelegd en beste is om hier niet mee te fokken.
Knikstaart
Bij de Syrische hamster komt een afwijking voor die kniksaart heet. Dit omdat de afwijking aan de staart te constateren is. Er zit namelijk één of meerdere knikken in de staart. Het gaat om een zeer complexe afwijking die genetisch gezien zeer erfelijk is. Via interactie tussen diverse erfelijke factoren kunnen afwijkingen in de staartwervels gepaard gaan met afwijking in cellen die uiteindelijk een andere functie hebben gekregen in het lichaam. Zo kunnen onder andere hartafwijkingen of nierproblemen ontstaan. Ook kan op latere leeftijd voorkomen dat de tanden scheef gaan groeien of dat de hamster de tanden verliest.
Bij het selecteren van fokgeschikte Syrische hamsters moet daarom altijd aan de staart gevoelt worden om te constateren of er geen sprake is van de knikstaart afwijking.
Borstbeenvergroeiing (Pectus)
De afwijking is op dit moment alleen bij de Syrische hamster geconstateerd, maar het kan theoretisch gezien bij alle hamstersoorten voorkomen. Doordat er teveel ribkraakbeen aanwezig is, zorgt dit ervoor dat het borstbeen ofwel naar binnen of naar buiten geduwd wordt en zodoende de borstkas er afwijkend uitziet. Wanneer het borstbeen naar binnen geduwd is, kan dit ook tot hartklachten leiden. De afwijking is erfelijk.
Bj het selecteren van fokgeschikte Syrische hamsters moet daarom altijd het borstbeen aangevuld worden om te constateren dat het borstbeen goed is.
Klik hier om naar een pagina van Wikipedia te gaan die over Pectus gaat.
Abces
Een abces is een opstapeling van etter gelokaliseerd in de onderhuidse weefsel.
Een bekende bacterie soort is de Staphylococcus aureus. Wondjes die geïnfecteerd worden door staphylococcen vormen onderhuidse abcessen. Een abces is een opstapeling van etter gelokaliseerd in de onderhuidse weefsel. Een abces moet doorgepikt worden en schoon gemaakt worden en eventueel moet er een antibiotica voorgeschreven worden. Als je zoiets ziet en je hebt er geen ervaring mee, ga dan naar een dierenarts.
Tepelinfectie
Tepelinfectie is dat een tepel ontstoken is. Het lijkt heel erg op een abces. Meestal wordt de tepel rood van kleur en naarmate de tijd verstrijkt wordt het groter. Op een gegeven moment komt er net als bij een abces een gele knop erop. Wanneer het niet vanzelf open barst en door de hamster schoon gemaakt wordt, moet je het doorprikken en schoonmaken. Eventueel moet er een antibiotica voorgeschreven worden. Als je zoiets hebt en je hebt geen ervaring mee, ga dan naar een dierenarts.
Bij de Russische dwerghamster komt een genetische afwijking voor die ervoor zorgt dat het vrouwtje bij haar eerste nest een tepelinfectie krijgt. De mutatie zorgt er namelijk voor dat één tepel niet goed functioneert. Wanneer er melk aangemaakt wordt, kan dit niet weg. Daardoor ontstaat onderhuids een infectie. Vaak wordt op den duur de tepel zwart van kleur in plaats van rood.
Foto's: Klik hier voor een foto van een tepelinfectie en hier voor de genetische variant waarbij onderhuids een infectie ontstaat
Tyzzer bacterie
Deze ziekte is één van de gevaarlijkste ziektes die zeer weinig voorkomt. Het wordt veroorzaakt door de bacterie Clostridium piliforme (Engels: Clostridium piliformis). Er zijn nauwelijks voortekenen. De zieke exemplaren worden lusteloos gevolgd door een snel lichamelijk mede door zware diarree. Andere diersoorten zoals de Mongoolse gerbil kunnen eveneens ziek van worden. Deze ziekte is met een antibiotica kuur (Sulfatrim) te behandelen. Maar omdat de bacterie in de darmen en in de lever zit is het lastig met antibitica te behandelen.
De kooien, voerbakken, waterflesjes en/of waterbakken moet bij deze ziekte heel goed schoongemaakt worden. Met schoonmaakmiddelen is het lastig om alle bacteriën te verwijderen en/of te doden. Daarom is het beter om lange tijd de kooien en overige materialen dat in contact is gekomen met zieke dieren die de Tyzzer bacterie hadden, niet te gebruiken.
Bacterie Yersinia peudotuberculosis
Bij hamsters kan de bacterie Yersinia peudotuberculosis voorkomen. Yersinia pseudotuberculosis kan bij verschillende knaagdieren zoals cavia's, ratten, hamsters en muisachtigen ademhalingsstoornissen, vermagering, abcessen in de interne organen en spijsverteringsstoornissen leiden. Dit kan er dus voor zorgen dat hamsters en dwerghamsters zomaar overlijden. Deze bacterie speelt vooral in het voor- en najaar op, vaak in vochtige ruimtes en bij temperaturen van 10-15 graden. De bacterie is te bestrijden door de hamsters gedurende 7 tot 10 dagen anti-biotica (bijvoorbeeld Bytrill) te geven. Natuurlijk moet je daarnaast de kooien en omgeving goed ontsmetten. Zo was er in 2005 een fokker waar de dwerghamsters één voor één overleden, zonder dat hij zag dat ze ziek werden. Hij heeft op één overleden dwerghamster sectie laten doen en deze bacterie bleek de oorzaak van het overlijden te zijn.
Papova
Bij de Syrische hamster komt een dodelijke virus Papova voor. Dit zorgt ervoor dat Syrische hamsters tumoren en wratachtige knobbels rond de nek, bek en de kin krijgen. Soms krijgen ze die ook op de buik. Uiteindelijk overlijden ze eraan. Een zeer groot nadeel van deze virus is de lange incubatietijd: 5 tot 30 weken. Dwerghamsters worden niet ziek van deze virus, maar kunnen naar zeggen wel het virus verspreiden. In Nederland komt de virus niet vaak voor. In 2009 en 2010 zijn incidenten geweest. In Zweden is in 2005 een uitbraak geweest. Het is daarom raadzaam om zeer zorgvuldig om te gaan met het halen van nieuwe bloedlijnen uit het buitenland. Klik
Foto: Klik hier
Hersenvliesontsteking
Hamsters kunnen hersenvliesontsteking oplopen. Door de pijn trekken ze vaak de kop scheef. Ook kan het voorkomen dat ze rondjes gaan draaien / gaan tollen. Beste is om zo snel mogelijk naar de dierenarts te gaan voor een antibiotica keur.
Attentie: dit kan besmettelijk zijn!
Draaikop
Bij de Russische dwerghamster komt bij de vies-bruine kleur en aanverwante kleuren de afwijking draaikop voor. Hiermee wordt bedoelt dat de kop iets scheef gehouden wordt. Deze Russen hebben vaak een spitse kop en hebben een slechte oriëntatie. Het gaat hier om een kleurgebonden afwijking die door het vies-bruin mutatie veroorzaakt wordt. Waarschijnlijk komt dit omdat de oorspronkelijke mutatie bij de Campbelli dwerghamster is ontstaan en op het chromosoom waarop het vies-bruin gen zit, eveneens diverse Campbelli genen zitten die niet goed verdragen wordt. Deze afwijking moet niet met hersenvliesontsteking verward worden. Dit kan namelijk hierop lijken.
Gewichtsverlies
Wanneer hamsters ouder worden, vallen ze meestal af. Dit is vrij normaal en je kunt er weinig aan doen.
De Russsiche dwerghamster kan in wintervacht gaan. Dit gaat vaak gepaard met afvallen. Ze kunnen in enkele weken 10 tot wel 20 gram afvallen. Je moet stil staan dat Rusjes in het wild gemiddeld 35 gram wegen. Ook kan het voorkomen dat bij het intreden van de winter, instinktief denken dat ze te weinig voedsel hebben waardoor ze minder gaan eten. In het wild kan het voorkomen dat hun voedselvoorraden niet voldoende is om de hele winter over te bruggen waardoor ze hun eetpatroon aanpassen.
Gewichtverlies kan soms ook veroorzaakt worden doordat de hamster een ander merk voer krijgt welke hij niet gewend is. Beste is om het voer dan aan te passen. Bij overgaan tot een ander merk voer, kan je overwegen om eerst het oude voer te mixen met de nieuwe voer, zodat de overgang geleidelijker gaat.
Wanneer een hamster in andere gevallen ineens heel veel afvalt, kan er iets aan de hand zijn zoals het hebben van te lange tanden. Wanneer je het niet vertrouwd, kan je beste contact een dierenarts raadplegen.
Te weinig vocht / water
Vaak wordt er gebruik gemaakt van een waterfles. Het kan soms voorkomen dat een waterfles niet meer goed werkt, ongeacht dat je elke dag bijvult. Ook kan soms voorkomen dat een waterfles lekt en leegloopt, terwijl je dit niet doorhebt. Een hamster die geen water heeft, gaat aan de waterfles likken, ook al komt er niets uit. Je hoort dan overmatig vaak het geklik van de waterfles. Ook zijn er hamsters die dit niet doen en gewoon in hun nest blijven zitten. Wanneer de Syrische hamster langere tijd geen water gehad heeft, gaan de oogjes dichtzitten. Ook zie je dat de rug wat inzakt en dat er een soort boggel in de rug ontstaat. De Syrische hamster heeft na een paar dagen dit al, terwijl de dwerghamsters dit niet zo snel hebben. Bij dwerghamsters zie je dat ze eerst afvallen en dunner worden. Bij wetenschappelijk onderzoek is aangetoond dat Russische dwerghamsters maar liefst 90 dagen zonder water kunnen als het voer minimaal 10% vocht bevat. Bij de meeste hamstervoer is dit het geval.
Wanneer een hamster de oogjes dicht houdt c.q. knijpt, of ineens een holle rug heeft terwijl die nog niet zo oud is, of ziekjes overkomt, controleer altijd of de waterfles het nog goed doet.
Niet wakker willen worden / winterslaap
De Syrische hamster is de enige soort hamster die bij bepaalde omstandigheden een winterslaap kan houden. De omstandigheden is een combinatie van lagere temperaturen en verkorte daglicht. Het hartslag is lager dan normaal. Beste is om ze bij kamertemperatuur te leggen en af te wachten. Of, wanneer je een trui aan hebt, deze te krullen en de hamster hierin te doen. Door stijging van de temperatuur komen ze vrij snel weer bij. Het verschil tussen een dode hamster en een hamster die een winterslaap houdt, is dat een dode hamster na paar uur stijf wordt en een hamster in winterslaap zacht aanvoelt. Daarnaast trillen de snorharen nog wanneer ze een winterslaap houden.
Alle in Nederland gehouden dwerghamsters kennen geen winterslaap.
Torpor
De Russische dwerghamster kent geen winterslaap. In de natuur kan het voorkomen dat ze een strenge winter moeten overleven, terwijl ze te weinig voer hebben. Om energie te besparen kunnen ze hun lichaamstemperatuur verlagen naar ongeveer 20 graden. Ze gaan dan helemaal stil zitten en knijpen met hun oogjes. Ook kunnen ze heel hard gaan trillen. Meestal begint dit in de ochtend en ze kunnen dit tot de avond volhouden. Wanneer de situatie niet wijzigd, herhaalt dit de volgende dag. Dit wordt torpor genoemd en komt alleen voor wanneer de Russische dwerghamster (een beetje) in wintervacht zit en de daglengte kort is. De meeste mensen die een Russische dwerghamster die in torpor zit, ontdekt, denken dat hun dwerghamster overlijd. Dit omdat ze heel koud zijn en rillerig overkomen. Het beste is om de Russische dwerghamster in beide handen te houden en langzaam op te warmen. Meestal gaat torpor dan binnen een kwartierje over.
Foto's: Foto 1 en foto 2 na 10 minuten opwarmen
Verstopte plasser / eiwitplug
Soms komt het voor dat bij mannetjes de plasser verstopt raakt. Beste is het geslachtsdeel voorzichtig schoon te maken en de troep "eruit" te drukken. Dit doe je door heel zachtjes met twee vingers erom heen te masseren en te drukken. Doe dit wel heel voorzichtig. Dit omdat het erg gevoelig en pijnlijk is. Wanneer dit probleem opgetreden is, kan het vaker optreden en daarom moet je alert zijn en geregeld de plasser controleren.
Een verstopping kan veroorzaakt worden door een eiwitplug. Eiwitplug wordt gevormd uit eosinofiele eiwithoudend materiaal gemengd met urotheliale cellen (= cellen die de binnenzijde van de blaas bekleden), celafval en sperma. Ook bij andere knaagdieren zoals tamme ratten komt dit voor. Bij tamme ratten wordt het aangenomen dat deze pluggen gevolg zijn van abnomale ejaculatie en de afscheidingen van het mannelijk geslachtsklieren.
Foto's: Foto 1 en foto 2
Diaree
Diaree kan soms voorkomen omdat er te veel vettig voer gegeten is (vooral te veel zonnenpitten) of voer dat bespoten is. Ook komt het soms voor bij overgang naar ander (slechter) voer. Lichte vorm van diaree gaat vaak vanzelf over. Bij ernstige vormen is het beste om direct een dierenarts te raadplegen om uitdrogingsverschijnselen te voorkomen.
Natstaart
Natstaart is een bekende ziekte die naar alle waarschijnlijkheid alleen bij de Syrische hamster voorkomt en is zeer besmettelijk. Natstaart is een stinkende, waterige diarree waarbij de achterhand van de zieke hamster helemaal nat is. De ziekte wordt veroorzaakt door de bacterie Lawsonia intracellularis en of Campylobacter in combinatie met stress, verandering van omgeving, slechte hygiëne en of overvolle kooien met jonge hamsters. De ziekte komt daarom bij grootfokkers / broodfokkers wel eens voor. Er zijn (brood)fokkers die daarom doelbewust jonge hamsters een klein beetje antibiotica geven zodat er geen natstaart ontstaat. Dit kan gevaarlijk zijn, omdat een resistentie op kan treden. Op de site van de vereniging NKV staat een artikel met heel veel informatie over natstaart: Klik hier.
De reden dat vermoed c.q. redelijk vast staat dat dwerghamsters geen natstaart kunnen krijgen, ligt bij het feit dat in Engeland een grote fokker natstaart uitbrak waarbij alleen de Syrische hamsters last hadden en geen van de dwerghamsters.
Epileptische aanval
Bij alle hamstersoorten kan epileptische aanvallen voorkomen en het hoeft niet direct te betekenen dat het ernstig is. Wel is het zo dat wanneer het vaker voorkomt, het vaak een genetische achtergrond heeft en je niet mee verder moet fokken. Een dergelijk aanval begint meestal met het knipperen met de ogen en daarna gaat het bekje open wat lijkt op overgeven/naar lucht happen. Daarna kan het zijn dat ze omvallen. Meestal duurt zo'n aanval slechts 20-40 seconden en is het daarna over. Hamsters die gevoelig zijn voor epileptische aanvallen, vertonen dit vaak wanneer ze stress hebben. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren op het moment dat je de kooi verschoont en de hamster tijdelijk in een klein transportkooitje stopt. Ook kan het bijvoorbeeld onverwachts op een keuring voorkomen.
Missen van een poot of poten
Baby's die in een stuitlpositie liggen, liggen met de kop verkeerd en bij de geboorte komt de kont als eerste eruit. De bevallig is voor de hamster daardoor extra zwaar. Om het verkeerd liggende jong te baren, trekken ze aan het lichaam. Zo kan het voorkomen dat ze te hard aan één van de poten of aan beide poten trekken waardoor deze poten afgehapt worden. Daardoor kunnen ze doodbloeden, maar het komt ook voor dat het wondje geneest. Ze hebben dan alleen een stompje. Ze kunnen meestal net zo goed en snel voortbewegen dan andere hamsters. Soms komt het ook voor dat een voorpoot afgehapt wordt. Dit kan later tot problemen leiden omdat ze voer niet goed vast kunnen pakken.
Foto: Klik hier
Ukje / groeiachterstand
Bij het fokken komt het soms voor dat er in het nest een achterblijvertje zit. De oorzaak hiervan kan heel divers zijn. Zo kan het zijn dat het genetisch iets mis is en dat er genen bij elkaar zijn gekomen, die negatief invloed op de groei hebben. Maar in veel gevallen is dit niet het geval, maar wordt het op een ander manier veroorzaakt. Zo kan het voorkomen dat eenzelfde jon meerdere keren niet in het nest heeft gelegen waardoor in het begin te weinig voeding binnen heeft gehad en zo een groeiachterstand opgelopen heeft. Ook kan het voorkomen dat bij de geboorte van de jong een heel klein stukje van de bek afgebeten is c.q. beschadigd is. Bij het drinken van moedermelk, krijgen ze te weinig voeding binnen waardoor een groeiachterstand oplopen. Na een aantal dagen kan dit genezen zijn waardoor het niet meer zichtbaar is.
Foto's: Foto 1 en foto 2
Klik hier om naar het fotoalbum 'Pip' te gaan waar je foto's van jong tot en met oud kunt zien. Pip was in begin zo klein, net iets groter dan 2 euro. Later groeide hij iets groter. Hij is heel oud geworden, ruim over twee jaar oud.
Lymphocytic choriomeningitis virus (LCMV)
Het gaat hier om een virus die voornamelijk bij wilde muizen voorkomt. Geschat wordt dat vijf procent van de wilde muizen in Amerika LCMV hebben. Deze virus kan van zieke muizen of ratten op hamsters overgaan. Besmetting loopt via uitwerpselen of urine. Twee jaar geleden is in Hongarije een uitbraak geweest. Deze virus is eveneens voor mensen besmettelijk.
Voor meer informatie: https://www.thesprucepets.com/hamster-health-1236859.
Ziekte van Weil (Leptospira interrogans)
De ziekte van Weil is een infectieziekte kan overspringen op hamsters. De ziekte komt voornamelijk bij wilde ratten voor. In 1996-2003 is in Thailand een uitbraak geweest en wetenschappers hebben hamsters gebruikt voor onderzoek naar deze ziekte. Voor zover bekend is in de praktijk deze ziekte niet bij hamsters voor, maar het kan in theorie wel van wilde ratten naar hamsters overgebracht worden.
Voor meer informatie: http://nl.wikipedia.org/wiki/Ziekte_van_Weil
En: https://afrims.amedd.army.mil/weblib/eapr/2005/apr05p087-088.pdf
Chalazion / gerstekorrel
Een chalazion, ook wel gerstekorrel genoemd, is een (vaak pijnloze) zwelling of bultje van een talgklier in het ooglid. Het is een verstopping van een Meibom kliertje. Door deze verstopping kan de talg er niet meer uit en hoopt het op. Deel van de gevallen gaat het vanzelf over, maar het komt ook voor dat het niet meer weg gaat. Het is meestal zo dat het niet verder en verder groeit en groter wordt. Het blijft meestal bij een klein bultje. Wanneer het bultje de ooglid naar beneden trekt en de hamster hiervan last heeft, is het beste om met de dierenarts contact op te nemen.
Voeding kan invloed hebben op het talg, bijvoorbeeld bij te veel cholesterol. Te veel eten van voeding met verzadigd vet verhoogt het cholesterol.Ook kan de verhouding tussen Omega 6 en Omgea 3 invloed hebben. Wenselijke verhouding is 4:1. Zonnepitten hebben een ratio 300:1. Wat ik persoonlijk in de prakijk geconstateerd heb, is dat er verhoogde kans is op gerstekorrels als voeding meer zonnepitten bevatten. Dat betekent niet dat je alle zonnepitten uit het voer moet schrappen. Maar wel dat wanneer voeding reeds veel zonnepitten bevat, je hamster geen extra zonnepitten en andere voeding met een hoge Omega 6 verhouding moet geven.
Foto: Klik hier
Groei van witte haren of langere haren na een wond
Het komt soms voor dat een hamster een wondje heeft en dat op die plaats de haren later langer worden dan gebruikelijk en/of dat de haren wit van kleur zijn. Zo komt het voor dat er dwerghamsters met een witte haarspot of kuif geboren worden. Bij de geboorte is er een wondje ontstaan en op die plaats zijn de haren later wit en langer.
Foto's: Foto 1 en foto 2
Geurklier bij de Russische en de Campbelli dwerghamster
Zowel de Russische als de Campbelli dwerghamster hebben op de buik een geurklier zitten. Dit zowel bij mannetjes als bij vrouwtjes. Maar de geurklier van een vrouwtje is veel kleiner en moeilijker te zien. Die van de man is overduidelijk aanwezig en kan naarmate hij ouder wordt, groter worden. Het komt geregeld voor dat mensen zich afvragen hun dwerghamster een geurklier tumor hebben of dat er een wondje zit. De geurklier is namelijk geel bruin van kleur en kan als een wondje overkomen. Dit is normaal en je moet dit niet gaan schoonmaken. Soms komt het voor dat een geurklier ontstoken is. Dan zwelt de geurklier heel erg op. Je voelt dan een bobbel onder de geurklier. Soms ontwikkeld er een tumor op de geurklier. Zowel een ontstoken geurklier als een tumor op de geurklier komen zelden voor. Wanneer je dit constateert, kan je beste met de dwerghamster naar de dierenarts gaan.
Foto's: Normale geurklier jonge man en normale geurklier oudere man
Foto van een tumor: Klik hier
Achterblijvertjes en dwergen
Soms komt het voor dat in het nest één of meerdere achterblijvertjes zitten. Ze zijn kleiner dan de rest en soms gaan de ogen iets later open. De oorzaken zijn heel diverse. Het kan zijn dat de eerste dagen het jong verdrukt is en daardoor het minst melk heeft gedronken. Of dat het een aantal keren uit het nest heeft gelegen. Soms komt het omdat de boven- of onderkaak niet goed is en daardoor minder voeding tot zich genomen heeft. Maar meestal weet je gewoon weg niet waarom en trekt het later helemaal bij.
Soms komt het bij ondervoeding voor dat ze kleiner blijven. Maar meestal zie je dan dat het hele nest kleiner is. Bij de Russische dwerghamster komt het wel eens voor dat ze grijzig van kleur zijn en niet bruin zoals je bij wildkleur verwacht. Ook komt het soms voor dat ze geheel kaal worden en daarna weer haar krijgen
Bij de Russische dwerghamster ben ik zelf tegen een afwijking aangelopen die recessief van aard is en zorgt voor een dwerg met een platte gezicht. Ik heb dit niet als een mutatie beschouwd en heb via mijn stamboomregistratie dit eruit geselecteerd. Een soort gelijke mutatie is in Amerika bij de Syrische hamster ontstaan.
Foto dwergafwijking Rus (recessief): Klik hier
Foto dwergafwijking Syrische hamster (recessief): Klik hier
Foto's van ondervoeding: Foto 1 en foto 2
Wangzak ligt eruit
De wangen van een hamster worden door een wangzak beschermd. Het komt heel soms voor dat de wangzak eruit ligt. Vaak is de wangzak ook gekronkeld c.q. verdraaid is. Probeer eerst terug te draaien en daarna heel voorzichtig terug te drukken. Mocht dit niet lukken, ga dan naar een dierenarts. Mocht hij het ook niet lukken om dit terug te drukken, dan is het een optie om de wangzak te amputeren. Een hamster kan zonder deze wangzak oud en gelukkig worden.
Foto: Klik hier
Verstopte wangzak
Heel soms komt het voor dat de wangzak etenswaren komt te zitten wat gaat kleven. Dit kan bijvoorbeeld komen dat het voer erg vochtig is geworden en een samenstelling heeft om dan te gaan kleven. Of dat een hamster, bij het loslopen, iets gevonden heeft wat niet geschikt is. Bijvoorbeeld kauwgom. Je ziet dan dat de wangzak wat voller is dan normaal en dat het constant vol is. Bij het voelen valt het op dat het zachter is en geen harde stukjes voelt. Beste is om heel voorzichtig het voer uit de wangzak te drukken. Lukt dit niet en je ziet dat de wangzak dagenlang vol is, ga dan naar een dierenarts.
Bij de Russische en de Campbelli dwerghamster zie je ook dat de dwerghamster consequent voer in hun wangzak bewaren. Ze zijn dit gewend (o.a. omdat ze in groepjes opgegroeid zijn) en vinden dit prettig. Het verschil is, dat wanneer je deze wangzak voelt, je het voer echt kunt voelen en nog hard is. Wanneer je deze hamster een poosje in een leeg emmer of transportbakje zet, zie je meestal dat hij zijn wangzak leegt.
Maken van koprollen, tollen / rondjes maken en zwemmen
Bij de Campbelli dwerghamsters is een erfelijke bekend die ervoor zorgt dat de Campbelli dwerghamster constant koprollen maakt wanneer hij wakker is. Hij maakt een aanloop tegen bijvoorbeeld het voerbakje en springt zodanig dat hij over de kop gaat. Dit wordt internationaal "flip-over" genoemd en hier gaat het om een genetisch defect. Een soort zelfde defect zie je bij de Roborovski dwerghamster, alleen net iets anders. Zij draaien om de as en maken rondjes. Het gaat hier om een gelijksoortig defect als dansmuizen. Beste is om met deze dieren inclusief verwante dieren niet te fokken. De exemplaren die het hebben kan je beste een hele grote kooi geven inclusief molentjes en veel materiaal zodat hij afleiding heeft.
Bij de Russische dwerghamster heb je een trekje dat hier beetje op lijkt. Zij gaan tegen de wand naar boven kijken en laten zich daarna omvallen. Op de rug maken ze een soort zwembeweging. Ze worden daarom ook wel zwemmers genoemd. Het gaat hier om een combinatie van erfelijkheid en omgevingsfactoren. Net zoals gokverslaving bij mensen. Want bij mensen is eveneens een mutatie aanwezig die meest in Asië voorkomt en zorgt ervoor dat je sneller verslaafd raakt. Deze Rusjes ervaren iets en vinden het lekker en leuk. En daarom gaan ze dit elke keer doen. Dit hoeft niet alleen op de rug gaan liggen zijn, het kan ook bijvoorbeeld zijn dat ze constant heen en weer lopen. Soms is de omgevingsfactor dat ze een te kleine kooi hebben en te weinig bezigheden. Beste is om de exemplaren die dit gedrag vertonen, een groter kooi te geven en meer speelmateriaal. Meestal zie je dat het gedrag daarna ophoudt.