zondag, 11 mei, 2014, 9:25 pm - Andere zaken
Bij inteelt wordt gedacht dat het gaat om kruisingen tussen vader met dochter, moeder met zoon of broer x zus combinatie. Maar eigenlijk omvat het begrip inteelt een veel omvangrijker groep: alle kruisingen waarin een verwantschap bestaat. Kruising tussen neef x nicht of achterneef x achternicht is dus ook inteelt. Maar in de praktijk wordt dit met lijnteelt aangeduid.Een paar kreten:
- bij het fokken binnen een populatie is er altijd sprake van inteelt;
- hoe kleiner de populatie, hoe hoger het inteelt factor;
- hoe hoger het inteelt factor, hoe groter de kans dat recessieve factoren bij elkaar komen (genen op eenzelfde locus).
Wanneer hobbyfokkers hamsters van andere hobbyfokkers halen om mee te fokken, moet je realiseren dat deze populatie vrij klein is. En dat de inteelt factor gemiddeld wat hoger ligt. Maar bij het kiezen kan je daar op letten en kan je kruisingen maken waarbij het inteelt percentage vrij laag is.
Inteelt factor kan je ook berekenen met behulp van de inteelt coëfficiënt. Het is een lastige formule, maar als je hem eenmaal begrijpt, wel goed toe te passen. Formule:
IC = de som van (0,5^(1+nv+nm) * IC factor van overeenkomstig voorouder)
nv = aantal stappen bij moederskant waar de gemeenschappelijk voorouder staat.
nm = aantal stappen bij vaderskant waar de gemeenschappelijk voorouder staat.
Symbool ^ betekent tot de macht. Of wel 0,5 tot de macht.
Broer x Zus combinatie levert een IC op van 0,25 (= 25%), dit is evenveel als een kruising tussen vader x dochter of moeder x zoon. Halfbroer x halfzus bedraagt de IC 0,125 (12,5%)
Hoe lager de IC, hoe minder kans dat twee recessieve genen elkaar ontmoeten. En dus ook hoe kleiner de kans dat een recessief defect tot uiting komt.
IC >0,25 (meer dan 25%): zeer nauwe inteelt.
IC 0,125 <-> 0,25 (12,5% tot 25%): nauwe inteelt.
IC 0,050 <->0,125 (5% tot 12,5%): matige inteelt.
IC <0,05 (minder dan 5%): geringe inteelt.
Wanneer je bijvoorbeeld ZooEasy gebruikt, dan staat de inteelt coëfficiënt op de stamboom vermeld.
Mijn persoonlijke kijk op de inteelt coëfficiënt is dat dit slechts de kans op samenkomen van recessieve factoren calculeert / weergeeft. Of wel kruis je een mannetje met heel veel inteelt qua achtergrond met een vrouwtje uit een ander land, dan bedraagt de IC nul. Terwijl dominante afwijkingen door inteelt zodanig vastlegt kunnen zijn dat alle dieren toch het defect hebben. Dus de IC factor zegt nog niets over de mogelijkheid dat een dier ziek wordt of niet. Maar een laag IC is wel aan te bevelen.