Klik hier om naar het artikel over bloedmijt geschreven in december 2021 te gaan.
Wat is bloedmijt?
Bloedmijt (Dermanyssus gallinae) is een mijtsoort dat bij vogels en bij kleine knaagdieren bloed drinkt. Een prik van een bloedmijt zorgt ervoor dat er een klein wondje ontstaat en dit gaat gigantisch jeuken. Bloedmijt is een soort dat nadat ze gedronken heeft, ze ergens anders heen gaat om eitjes te leggen. Dit terwijl normale mijt op de dieren zelf blijft zitten. De huid van diverse grote knaagdieren is te dik voor de bloedmijt. Maar muizen en (dwerg-)hamsters hebben een dunne huid. Meestal drinken ze rondom de oren, nek, achterhand en bij de mannetjes op de balzakken zelf. De bloedmijt is met het blote oog gemakkelijk te zien wanneer je een plaag hebt. Vooral ’s avonds en ’s nachts zijn ze actief, maar ook aan het begin van de ochtend zie je ze. Ze trekken zich dan terug en gaan zich verschuilen in kiertjes. Wanneer je geen plaag hebt, kan je bloedmijt af en toe in een waterbakje vinden of zie je wondjes op de ballen van de man of rond de oren en achterhand. Bloedmijt ziet niets behalve donker/licht en ze hebben een hekel aan licht. Een bloedmijt vindt zijn gastheren op reuk en gevoel.
De ontwikkeling van een bloedmijt loopt via vijf stadia:
1. ei
2. larve
3. protonimf (nimf stadium 1)
4. deutonimf (nimf stadium 2)
5. volwassen exemplaar
Andere feiten:
| - | ideale temperatuur ligt tussen 24-31 graden, bij 45 graden of onder 0 graden gaan alle stadia dood |
| - | relatieve luchtvochtigheid tussen 70-90%, bij luchtvochtigheid beneden 20% verdrogen ze |
| - | levensduur van een bloedmijt is sterk afhankelijk van de temperaturen |
| - | bij ideale temperaturen leven bloedmijten ongeveer 13 tot 19 dagen, bij koude temperaturen kunnen ze 40 dagen oud worden |
| - | bij hongeren kunnen ze maanden overleven |
Links nimf 1 mm groot, rechts volwassen exemplaar 2-3 mm groot
Bij ideale omstandigheden kunnen eitjes al binnen 1 dag uitkomen. Eitjes in ruimtes waar temperaturen laag zijn, kunnen volgens vele bronnen weken intact blijven, in afwachting op goed weer / betere omstandigheden. Uit een onderzoek gedaan door Joseph H. Camin bleek echter dat eitjes van bloedmijt altijd binnen vier dagen uitkwamen.
Uit een eitje komt een larve. Deze larve kan niet eten. Na ongeveer 2 dagen ontwikkelt het zich en wordt het een nimf stadium 1 met een harde huid. Stadium 1 duurt ongeveer 5 tot 10 dagen. Ze zoeken een dier om van te drinken. Nadat ze gedronken hebben, zijn ze rood van kleur. Ze zijn dan ook wat groter en boller. Na dit stadium gaan ze een (vochtige) schuilplaats zoeken en ontwikkelen ze naar nimf stadium 2. Dit proces duurt ongeveer 24 uur. Bij dit proces kunnen ze zich nauwelijks bewegen en zijn ze erg kwetsbaar. Ze willen bij deze zoektocht wel eens verdrinken in de aanwezige waterbakjes. Je ziet dan kleine zwarte korreltjes in het water liggen.
Daarna zijn ze volwassen en dan pas zijn ze in staat om zich voort te planten. De mannetjes zijn 3 keer zo klein als de vrouwtjes. Ze leven maximaal 30 dagen en drinken ongeveer 8 keer bloed. Wanneer ze gedronken hebben, zoeken ze de mannetjes op om te paren. Wanneer een mannetje met een vrouwtje paart dat niet goed gevoed is, zal dit vrouwtje alleen vrouwelijke eitjes leggen. Als een maagdelijk vrouwtje zich een keer gevoed heeft, is ze niet meer aantrekkelijk voor de mannetjes en zal de bevruchting uitblijven. Uit de eieren van dit vrouwtje zullen alleen maar mannetjes tot ontwikkeling komen.
Een bloedmijt kan vijf maanden overleven indien er geen voedsel is. Een bloedmijt die zich in een voedselrijke omgeving bevindt, zal niet snel daar weg gaan.
Een volgegeten bloedmijt vrouwtje kan 20 cm per minuut afleggen. Dit is 12 meter per uur.
Hoe aan te pakken? Eerst een plan van aanpak maken!
Wanneer je bloedmijt ziet, is een harde aanpak noodzakelijk. Er zijn menig fokkers die om bloedmijt zijn gestopt. Het is een heel lastige mijtsoort om kwijt te raken, dit omdat ze moeilijk te bestrijden zijn en omdat ze behoorlijke afstanden af kunnen leggen. Voordat je begint, ga eerst heel goed over je aanpak denken.
Wanneer je bloedmijt ziet, dan moet men zich het volgende realiseren:
- er kunnen bloedmijten op de dieren zelf zitten
- er zitten dan bloedmijten in de kooien
- er zitten dan bloedmijten in de ruimte waar de kooien zich bevinden
Het eerste wat je moet doen, is een plan van aanpak bedenken voordat je direct aan de slag gaat. Zo voorkom je namelijk dat je bij het behandelen fouten maakt. Zo maak je snel fouten door met je kleding door het hele huis te lopen terwijl je bij de besmette dieren bent geweest. Of dat je een kooi verplaatst naar een ander kamer terwijl er mogelijk bloedmijt in zit. Zo heb je kans dat je het overbrengt naar andere dieren en dat je het verspreid. Daarnaast heb je een aantal middelen nodig om de bloedmijt goed aan te pakken.
Realiseer je dat wanneer je in de ruimte waar bloedmijt geconstateerd is, je niet alle dieren weg moet halen. Wanneer je hun voedsel weg haalt, kunnen ze maanden overleven. Maar daarnaast gaan ze op zoek naar nieuw voedsel en op deze wijze verspreiden ze zich sneller. Ze blijven namelijk normaliter in de buurt van hun gastheer.
Wanneer je beslist om de kooien te verschonen en te ontsmetten, dan moet je stilstaan bij het feit waar je de bodembedekking laat. Wanneer je dit namelijk in de groenbak gooit, heb je kans dat de bloedmijt in de groenbak komt en daarna wederom op zoek gaat naar voedsel. Het is juist beter om eerst de omgeving te behandelen en daarna pas later de kooien te ontsmetten en dit midden op de dag zelf.
De aanpak
Het beste is om eerst de dieren te behandelen tegelijk met het reinigen van de kooien. Daarna moet de omgeving behandeld worden. Wanneer je de bodembedekking niet direct veilig weg kunt gooien, kan je beter de kooien de volgende dag
reinigen.
De dieren kan je behandelen met een antischuft middel van Beaphar. Dit is zonder recept in de dierenwinkel te koop. De werkbare stof is Ivermectine. Je kunt met de spray op de dieren spuiten. Wanneer de dieren te klein zijn, kan je beter eerst op je handen sprayen en daarna de dieren met je handen behandelen. Was daarna direct je handen. De werkbare stof Ivermectine komt in de bovenste huidlaag van het knaagdier te zitten. Wanneer een mijt drinkt, krijgt hij dit middel binnen. Dit middel werkt op de zenuwcellen en spiercellen van koudbloedige dieren. Het eindresultaat is dat de mijt verlamd raakt en dood gaat.
Een goede alternatief voor Beaphar antischuft is Scalibar Shampoo. Dit is bij de dierenarts verkrijgbaar en is een
hondenshampoo. Maar het werkt ook heel goed bij knaagdieren. Wanneer je het knaagdier hiermee wast, is hij ongeveer
twee weken bestendig tegen mijt. De werkzame stof is Deltamethrin. Ook deze stof komt in de bovenste huidlaag terecht
en wanneer een mijt bloed drinkt, wordt het zenuwstelsel beïnvloed wat tot de dood lijdt.
Na twee weken moet je de knaagdieren wederom behandelen. Dit omdat het proces van larf tot een volwassen bloedmijt lang
duurt en er wederom eitjes zijn uitgekomen. De nimfen gaan dan weer op zoek naar voedsel en gaan weer drinken.
De omgeving kan je het beste met de Anti-bloedluis spray van Beaphar behandelen. De werkbare stof is Chloorpyrifos. Dit
zorgt ervoor dat alle koelbloedige dieren een zenuwletsel oplopen en uiteindelijk dood gaan. Dit gif is voor de mens in
kleine hoeveelheden niet giftig. Je kunt met deze spray de vloerbedekking en alle randen insprayen. Wanneer je de
kooien op een stellingkast hebt staan, kan je ook de stellingen inspuiten c.q. tussen de kooien spuiten. De vloeistof
verdampt binnen twee tot vier uur en het laat heel veel microcapsules achter. In de microcapsules zit het gif. Wanneer
kleine dieren over de microcapsules lopen, komt het gif vrij. Daarnaast lost de zonlicht heel langzaam de microcapsules op. De
microcapsules blijven zo ongeveer 2 tot 3 maanden goed. Wanneer je de bodembedekking in een groenbak of in
vuilniszakken hebt gedaan, spray dan ook op deze bak c.q. zakken.
Een alternatieve behandeling is om Roofmijt in te zetten. Dit zijn hele kleine diertjes die bloedmijt eten. Toch is
het lastig om ze bij knaagdieren in te zetten. Bloedmijt is vaak een plaag wanneer het erg warm is. Roofmijt gaat
boven de 25 graden in rust en zullen dan niets doen. Ook de vochtigheid is erg belangrijk. Voor meer informatie kan je
terecht op de site van Refona:
http://www.refona.nl/index.php?pagina=dutchys
Ik zie geen bloedmijt, ben ik er dan vanaf?
Bloedmijt is een hardnekkige en lastige mijtsoort om te bestrijden. Wanneer je ze niet meer ziet, betekent dit niet
automatisch dat je ze kwijt bent. Blijf zeer alert en behandel de omgeving na een tijd weer een keertje. Al is het
maar uit voorzorg.
(c) Martin Braak, 5 oktober 2007
Bronnen:
- Bloedmijt - Ophionyssus Natricis (B. Stegeman)
- Refona, link http://www.refona.nl/index.php?pagina=bloedmijt
- Diverse sites over de werkbare stoffen