Hamstervoer en voeding

In de dierenwinkel en ook bij veel supermarkten kan je verschillende merken en soorten hamstervoer kopen. Waar je op moet letten is dat het voer niet te eenzijdig is. Alle hamstersoorten houden van diversiteit als het om voer gaat. Goed hamstervoer bestaat bijvoorbeeld uit graskorrels, rogge, pinda's, graan, johannes-brood, haver, maïs, gedroogd brood (vaak gekleurd), zonnepitten en andere soorten pitten en noten. Vaak voegt de fabrikant de benodigde vitaminen extra aan toe. Dit zit meestal in de graskorrels of gedroogd brood, toegevoegd op het moment dat ze het kleuren. Ook zijn er egale brokken geschikt voor hamsters te koop. Nadeel is dat het eenzijdig lijkt en dat de hamster altijd hetzelfde eet. Wel heeft het als voordeel dat bij het eten altijd alle benodigde vitaminen en eiwitten binnen krijgt en niet kieskeurig kan zijn. Maar in de praktijk zie je dat een hamster bijna nooit kieskeurig is en altijd heel divers eet. Geef een hamster geen konijnenvoer. Dit is veel te eenzijdig en niet goed voor de hamster. Caviavoer kan wel, omdat dit veelal hetzelfde voer is met extra vitaminen C. Een hamster heeft in principe geen vitaminen C nodig en zal het daarom uitplassen.

Een dwerghamster eet tussen de 5 en de 10 gram en een Syrische hamster eet ongeveer 8 tot 15 gram voer per dag. De hamster regelt zelf zijn voedselopname, dus je hoeft niet elke dag te voeren. Beste is om de hamster om de dag een handje voer te geven. Dit komt gemiddeld neer op ongeveer 30 gram en is qua hoeveelheid beter te geven. De eerste dag eet hij de echte lekkere dingen op en de volgende dag het restant. Wanneer je een hamster te veel voer geeft, dan zal hij niet overmatig eten en dik worden. Maar hij zal dit ofwel laten liggen of gaan hamsteren en dus opslaan bij zijn voedselvoorraad.

Een hamster is dol op vers groente en fruit zoals wortel, sla, andijvie, appel, witlof, paprika, komkommer, tomaat, peer, banaan, etc. Geef dit wel in beperkte mate. Overmatige compsumptie kan namelijk schadelijk zijn. Daarnaast wanneer verse groenten en fruit gehamsterd wordt, kan dit gaan rotten.

Je kan je hamster nog meer verwennen door af en toe een lekker hapje te geven. In de dierenwinkel zijn diverse snoepjes zoals yochurtdrops, tarwe-aren en knabbelsticks te koop. Maar je kunt ook denken aan ongezouten nootjes, rozijnen of een stukje gedroogd brood. Roborovski dwerghamsters zijn van alle soorten het gekst op graszaden en je maakt ze blij met een beetje kippenvoer dat je door de kooi kunt strooien.

Natuurlijk moet een hamster beschikken over vers drinkwater. Het beste is om een nippelfles te gebruiken zodat het water niet vies wordt. Waterbakjes kan natuurlijk ook, maar dan moet je wel elke dag vers nieuw water geven.

Mogelijke ingrediënten hamstervoer

Hieronder zie je een overzicht van de mogelijke zaden, noten, gedrooge groente en andere ingrediënten die in hamstervoer voorkomt.

Melasse en term zonder toegevoegde suikers

Melasse is een stroopachtig bijproduct van de productie van suiker uit suikerriet of suikerbieten. Melasse wordt gebruikt als bindmiddel / plakmiddel met betrekking tot de gekleurde harde brokken die in veel voeding te vinden is. Toch gebruikt niet iedereen hiervoor melasse. Er zijn ook fabrikanten zoals Supreme dat Johannesbroodpitmeel als bindmiddel gebruiken.

Dit is op de verpakking vaak terug te vinden. Op de verpakking staat dan "zonder suikers" of "zonder toegevoegde suikers". Zonder suiker is verraderlijk omdat je dan denkt dat er geen suiker inzit. Dat is niet het geval, in alle hamster voeding zit natuurlijke suikers.

Eiwit

Hamsters kunnen niet zonder eiwitten, ze hebben dit elke dag nodig. Eiwitten zijn nodig voor de opbouw van het lichaam. Op jonge leeftijd hebben hamsters meer eiwitten nodig dan wanneer ze oud zijn. Eiwitten zijn ook nodig voor het zuurstofstransport naar spiercellen en de opbouw van spierweefsel. Eiwitten bestaan uit aminozuren. Het spijsvertering breekt het eiwit af tot de individuele, in totaal 25 verschillende soorten, aminozuren.

Eiwitten kan je verdelen in dierlijke eiwitten en plantaardige eiwitten. Dierlijke eiwit zit vooral in vlees en dierlijke producten en plantaardige eiwitten vooral in brood, graanproducten, peulvruchten en sojabonen. Dierlijke en plantaardige eiwitten verschillen van elkaar qua aminozuurpatroon. De aanwezigheid van de essentiële aminozuren bepaalt de kwaliteit van het eiwit. Eiwitten met een hoog gehalte aan aminozuren hebben een hoge biologische waarde. Over het algemeen hebben dierlijke eiwitten een hoger biologische waarde dan plantaardige eiwitten. Dit komt omdat dierlijk eiwit qua patroon het meest op het eigen eiwit lijkt. Behalve soja-eiwit, dat heeft ook een hoge biologische waarde.

In veel hamstervoer zit weinig of geen dierlijk eiwit. In principe is dit ook niet nodig. Op veel websites staat dat een hamster dierlijk eiwit moet hebben. Dit is een fabel! In het wild eten hamsters soms kleine diertjes, maar dit is niet dagelijks en veelal bij toeval dat ze het vinden of vangen. Dierlijk eiwit in de vorm van meelwormen, hardgekookt ei of een hondenbrok vinden ze heel lekker en kan een goede bouwsteen zijn bij het opgroeien of tijdens en na de zwangerschap. Geef geen kattenbrokken, want deze zijn veel te zout. Maar zoals al aangegeven is het niet echt nodig. Want in hamstervoer zit namelijk veel plantaardige eiwitten.

De behoefte van eiwit is afhankelijk van de leeftijd van de hamster. Jonge hamsters moeten nog groeien en hebben daarom meer behoefte aan eiwit. Dierlijk eiwit is op later leeftijd moeilijk verteerbaar en te veel hiervan is voor de hamster niet gezond. Veel eiwit is op latere leeftijd ook niet meer nodig, het is een bouwstof en de groei van cellen is op latere leeftijd minder. Plantaardig eiwit bevat minder zwavel bevattende aminozuren zoals methionine. Te veel aan dierlijk eiwit wordt in vet omgezet en kan zorgen voor verzuring van het bloed, kan botdichtheid aantasten, het immuunsysteem verzwakken en de nieren aantasten. Overmatig dierlijk eiwit kan ook groei van tumoren veroorzaken. Maar kan ook het gedrag beïnvloeden. Bij een teveel aan eiwit kan een hamster schrikachtig en/of bijterig worden. Wanneer een hamster ziek is en het urineert meer dan anders, geef dan geen extra dierlijk eiwit. Dit komt doordat dan de nieren extra aan het werk moeten.

Zwangere en jonge Syrische hamsters hebben extra eiwitten nodig. Daarom wordt wel eens aanbevolen om dan hondenbrokken of meelwormen te geven. Een alternatief dat je aan zwangere hamsters, zogende hamsters en aan opgroeiende hamsters kunt geven is brinta pap. Maar geeft dit in beperkte mate omdat ze hier snel dik van kunnen worden. Dit geldt voor dwerghamsters in minder mate. Bijvoeren is niet nodig totdat de jongen ongeveer 10 dagen oud zijn en aan vast voer beginnen.

Mineralen

Calcium, fosfor, ijzer etc. zijn miniralen. Het zijn grondstoffen die nodig zijn om te bouwen en nodig voor het goed functioneren van het hamsterlichaam.

Calcium
Calcium geeft stevigheid aan het skelet en gebit. Tevens is calcium nodig voor het goed functioneren van de spieren en zenuwen.

Fosfor
Fosfor is eveneens nodig voor de stevigheid van het skelet. Daarnaast maakt fosfor deel uit van het DNA en is het nodig voor stofwisseling.

IJzer
IJzer is een belangrijk bestanddeel van hemoglobine, een onderdeel van de rode bloedcellen, het transportsysteem van zuurstof. IJzer ondersteunt het immuumsysteem en draagt bij aan de energievoorziening.

Jodium
Jodium is nodig voor de vorming van schildkleirhormonen en die zijn belangrijk voor de groei en de stofwisseling. Ook is ijzer nodig voor het goed functioneren van de zenuwstelsel en draagt bij aan de energievoorziening.

Kalcium
Kalcium is nodig voor het samentrekken van de spieren en de energiehuishouding in de spieren. Tevens is het nodig voor het goed functioneren van de zenuwen en het handhaven van een normale bloeddruk.

Koper
Koper zorgt dat ijzer wordt vastgelegd in hemoglobine en speelt op deze wijze een rol bij het zuurstoftransport. Ook is koper betrokken bij pigmentvorming en bij bindweefsel- en botvorming. Koper is belangrijk voor goede weerstand en draagt bij aan de energievoorziening.

Magnesium
Magnesium is voor de energiestofwisseling, voor de opbouw van de spieren, functioneren van de spieren en overdracht van zenuwprikkels nodig. En zorgt mede voor stevigheid van het skelet.

Mangaan
Mangaan is nodig voor de vorming van botweefsel en is betrokken bij de stofwisseling van aminozuren, cholesterol en koolhydraten.

Natrium
Natrium is nodig voor een goed evenwicht in de vochthuishouding, voor het samentrekken van de spieren en de zenuwprikkelgeleiding. Daarnaast levert natrium samen met kalium een belangrijke bijdrage aan de regeling van de bloeddruk.

Zink
Zink is nodig voor de opbouw van eiwittten en daarmee voor de groei en vernieuwing van weefsel. Zink zorgt ook voor gezonde botten, haar, huid en een goed geheugen. Daarnaast heeft zink een belangrijke rol bij de afbraak van koolhydraten. Zink is onderdeel van het hormoon insuline en het zorgt ervoor dat het afweersysteem goed werkt. Het draagt daarnaast bij aan de vruchtbaarheid

Vitaminen

Vitamines zijn chemische verbindingen en spelen net zoals mineralen een rol bij de groei, het herstel en het goed functioneren van het lichaam. Ook zijn ze belangrijk voor een goede gezondheid.

Vitamine A
Vitamine A is betrokken bij de weerstand. Het wordt daarom ook wel de anti-infectie vitamine genoemd. Daarnaast speelt het een rol bij de groei, gezichtsvermogen en de gezondheid van huid en tandvlees.

Vitaminen B-complex
Vitaminen B-complex bestaan uit verschillende vitaminen (B1, B2, B3, B5, B6, etc.) en hebben allerlei functies zoals het zorgen voor verbranding van koolhydraten, rol bij afbraak van eiwitten en functioneren van zenuwstelsel en het hart.

Vitamine C
Vitamine C is belangrijk voor de goede weerstand. Het zorgt tevens voor gezonde botten, tanden, huid en bloedvaten. Vitamine C bevordert de opname van ijzer. Het zorgt tevens voor het goed functioneren van het zenuwstelsel en draagt bij aan de energiebehoefte.

Vitamine D
Vitamine D is belangrijk voor sterke botten en tanden. Het bevordert de opname van calcium en fosfor. Vitamine D speelt tevens een rol bij de instandhouding van de weerstand en bij een goede werking van de spieren.

Vitamine E
Vitamine E speelt een rol bij de aanmaak van rode bloedcellen en het in stand houden van spier- en andere weefsel. Het is eveneens belangrijk voor de weerstand.

Vitamine K
Vitamine K is belangrijk voor de bloedstolling, maar ook voor de botstofwisseling.

Juiste verhouding calcium : fosfor en vitamine D

Uit onderzoek is gebleken dat hamsters in hun eerste levensfase geen vitamine D nodig hebben indien het voer minimaal 4 gram calcium per kilo heeft en calcium - fosfor verhouding juist is. Bij een calcium - fosfor verhouding van 2 : 1 en meer dan 4 gram calcium per kilo ontstaat er bijvoorbeeld geen Rachitis, een botaandoening door een tekort aan vitamine D en calcium. Rachitis ontstaat wel als het voer minder dan 4 gram calcium en minder dan 0,2 gram fosfor per kilo voer heeft. Wetenschappers hebben niet goed kunnen vaststellen hoeveel vitamine D een hamster nodig heeft. Als we kijken naar onderzoeken met ratten, dan is het advies om minimaal 1.000 mg vitamine D3 per kilo voer te geven.

In noten, zaden, pitten en kruiden zit geen vitamine D en voerfabrikanten voegen daarom op synthetische wijze deze vitamine aan het voer toe. Daarom zie je in veel voer biks en geperste brokken. Vitamine D is een vetoplossend vitamine en wordt daarom in het lichaam opgeslagen. Gevaar van teveel vitamine D is dat dit in het lichaam ophoopt. Dit kan schadelijk zijn voor het hart, nieren en bloedvaten.

In de natuur eten hamsters veel verschillende soorten zaden, noten, kruiden en plantdelen. Daarnaast eten ze insecten zoals kevers. In insecten zit vitamine D3 en kent een hoge verhouding calcium als fosfor.

Verhouding Omega 6 en Omega 3

Voeding moet in totaal gezien ook een goede verhouding Omega 6 : Omega 3 heeft. Een goede verhouding is 4:1. Zonnepitten bevatten veel Omega 6 en kent een verhouding van 300:1. In de praktijk zie je dat voeding met heel veel zonnepitten er een verhoogde kans bestaat op het vormen van gerstekorrels. Dit betekent niet dat je voeding de zonnepitten eruit moet halen. Maar dat wanneer je extra's geeft, je niet extra zonnepitten moet geven indien voeding al veel zonnepitten bevat.

Voedingswaarden

Per 100 gram	Pompoen- pitten	Zonne- bloem- pitten	Mais	Tarwe	Haver	Amandelen	Andijvie	Sla	Gedroogde erwten	Pinda's	Gekookt ei
Eiwit	24,5 gr	27,0 gr	9,2 gr	12,4 gr	12,6 gr	19,5 gr	1,5 gr	1,3 gr	22,5 gr	26,0 gr	12,9 gr
Vitamine A	0,00 mg	0,00 mg	0,00 mg	0,00 mg	0,00 mg	0,02 mg	0,40 mg	0,15 mg	0,03 mg	0,00 mg	0,22 mg
Vitamine B1	0,20 mg	1,80 mg	0,36 mg	0,50 mg	0,52 mg	0,22 mg	0,05 mg	0,06 mg	0,90 mg	0,90 mg	0,10 mg
Vitamine B2	0,40 mg	0,18 mg	0,20 mg	0,15 mg	0,17 mg	0,60 mg	0,05 mg	0,08 mg	0,20 mg	0,15 mg	0,30 mg
Vitamine B6	0,00 mg	1,00 mg	0,40 mg	0,04 mg	1,00 mg	0,06 mg	0,04 mg	0,06 mg	0,30 mg	0,30 mg	0,12 mg
Vitamine B11	0,00 mg	0,00 mg	0,00 mg	15,0 mg	0,00 mg	30,0 mg	50,0 mg	40,0 mg	0,00 mg	1,00 mg	40,0 mg
Vitamine B12	0,00 mg	0,00 mg	0,00 mg	0,0 mg	0,00 mg	0,00 mg	0,00 mg	0,00 mg	0,00 mg	0,00 mg	1,10 mg
Vitamine C	0,00 mg	0,00 mg	0,00 mg	0,00 mg	0,00 mg	0,00 mg	0,00 mg	15,0 mg	2,00 mg	0,00 mg	0,00 mg
Natrium	6 mg	50 mg	6 mg	10 mg	10 mg	5 mg	25 mg	10 mg	20 mg	5 mg	145 mg
Kalium	800 mg	500 mg	330 mg	500 mg	350 mg	850 mg	300 mg	220 mg	1000 mg	700 mg	147 mg
Calcium	50 mg	90 mg	15 mg	45 mg	80 mg	250 mg	60 mg	40 mg	70 mg	60 mg	60 mg
Fosfor	800 mg	600 mg	250 mg	400 mg	340 mg	450 mg	70 mg	33 mg	350 mg	370 mg	220 mg
IJzer	10 mg	5,5 mg	0,5 mg	3,3 mg	6 mg	4,1 mg	0,4 mg	1,1 mg	5,2 mg	2,1 mg	2,1 mg
Magnesium	160 mg	390 mg	45 mg	140 mg	0 mg	150 mg	10 mg	10 mg	90 mg	2100 mg	10 mg
Koper	0 mg	2,4 mg	0,04 mg	0,6 mg	0,47 mg	0,8 mg	0,05 mg	0,05 mg	0,2 mg	0,5 mg	0 mg
Zink	6 mg	4,2 mg	1 mg	4,1 mg	4,5 mg	2,1 mg	0,3 mg	0,22 mg	3,2 mg	3,0 mg	1,3 mg

Gebrek aan en te veel aan voedingsstoffen

Een tekort aan eiwit, vitaminen of andere voedingsstoffen kunnen tot problemen leiden. Maar ook een te veel van een bepaalde voedingsstof kan tot problemen leiden. Bijvoorbeeld een tekort aan vitaminen A kan leiden tot groeistoornissen of kan zorgen voor een te kleine nest. Te veel aan vitaminen A kan leiden tot vermoeidheid, duizeligheid, misselijkheid, koppijn en kan leiden tot vergroting van de lever. Een langdurig te veel aan vitaminen D kan schade veroorzaken aan het hart, de nieren en bloedvaten. Wanneer je hamstervoer zelf samenstelt, dan moet je rekening houden met de samenstelling van de hoeveelheid van de voedingsstoffen. Hieronder een tabel met daarin de mogelijke verschijnselen indien er sprake is van een gebrek of overmaat.

Gebrek aan of overmaat van	Verschijnselen	Te vinden in
Eiwit	Bij gebrek: slechte vacht, haaruitval, longonsteking, onvruchtbaarheid, slechte groei van jonge dieren, kannibalisme, bijterigheid Bij overmaat: schikachtig gedrag, bijterigheid	Gedroogde erwten, bonen, soja, pinda's, pistachenoten, cashewnoten, pompoenpitten
Vitamine A	Bij gebrek: longontsteking, huidslijmvlies- en oogbeschadigingen, groeistoornissen, diarree en algemene infectiegevoeligheid, krampen, kleine nesten, dun haar, maagzweren Bij overmaat: vermoeidheid, duizeligheid, misselijkheid, koppijn, vergroting van de lever	Wortelen, eigeel, vers groenvoer, bananen en andere fruit
Vitamine B-compl.	Bij gebrek: haaruitval, verminderde vruchtbaarheid, gewichtsverlies, verteringsstoornissen, trillen, zenuwverschijnselen, bloedarmoede, infecties Er zijn weinig tot geen nadelige effecten bekend van een hoge vitamine B inname	Havervlokken, groenvoer, fuit, klaver, hondenbrokken, graan
Vitamine C	Kan een hamster zelf aanmaken, zal dus niet snel tekort hebben	Groenvoer, fruit
Vitamine D	Bij gebrek: groeistoornissen, verzwakte beenderen, botten en tanden Bij overmaat: te veel vitamine D zorgt voor ontkalking van botten en kalkafzetting in vloedvaten en bij lange duur kan dit schadelijk zijn voor hart, nieren en bloedvaten	Gekookt ei, voedingsmiddelen van dierlijke herkomst
Vitamine E	Bij gebrek: Onvruchtbaarheid, spieronsteking, zenuwproblemen, bloedingen en slechte groei van jonge dieren Bij overmaat: optreden van stapeling in verschillende weefsels en daardoor kan het proces in die weefsels nadelig beïnvloeden	Eigeel, gekiemde granen, verse granen, groene groente
Vitamine K	Bij gebrek: (neus)bloedingen, slechte genezing van verwonderingen en groeistoornissen Wordt normaliter in de darmen aangemaakt	Groene bladgroenten
Calcium	Bij gebrek: verlammingen, ontkalking van de botten en het afbreken van tanden Bij overmaat: teveel aan calcium verstoort de opname van ijzer, zink, magnesium en fosfor en daardoor tot verschillende problemen leiden	Brood, groenten, gedroogde erwten, pinda's, veelzijdige voeding
Kalium	Bij gebrek: gewichtsverlies, hartproblemen en ascites (vocht in de vrije buikholte) Bij overmaat: alleen in zeer erge gevallen tot hartstilstand	Gedroogde erwten, pinda's, fruit
Natrium	Bij gebrek: gebrek kan alleen optreden bij zeer ernstige diaree Bij overmaat: extra belasting van de nieren en het hart waardoor hoge bloeddruk ontstaat, kans op hart- en vaatziekten	Veelzijdige voeding, zit bijna overal in
Fosfor	Bij gebrek: omdat fosfor bijna overal in voorkomt, kan een gebrek niet voorkomen Bij overmaat: veroorzaakt verhoogde botstofwisseling en kan tot botontkalking leiden, kan oorzaak zijn dat snijtanden scheef komen te staan, kan opname van ijzer, koper en zink belemmeren Let op: te veel graan betekent te veel fosfor en fosfor breekt calcium af. Daardoor verdwijnt er calcium uit de botten en worden de botten zachter. Dit kan leiden dat snijtanden anders komen te liggen. En dit kan leiden tot tandproblemen.	Veelzijdige voeding, zit bijna overal in
Koper	Bij gebrek: een gebrek komt zeldzaam voor Bij overmaat: overmatig inname kan alleen voorkomen bij vervuilde voeding, kan tot diarree leiden	Noten en graanproducten
Magnesium	Bij gebrek: onrustig gedrag, hartritmestoornissen, buikkrampen en haaruitval Bij overmaat: ontstaan van lichte diarree	Groenvoer, graan
IJzer	Bij gebrek: bloedarmoede, maag/darmstoornissen en onvruchtbaarheid Bij overmaat: chronische vermoeidheid, beschadiging van organen zoals de lever, de darmen en het hart	Groenvoer, graan, vlees
Jodium	Bij gebrek: stofwisselingsstoornissen en schildklierafwijkingen Bij overmaat: slapeloosheid, schrikachtig gedrag, gewichtsverlies	Groenvoer, graan, water
Zink	Bij gebrek: onvruchtbaarheid, groeivertraging, huidafwijkingen en blindheid Bij overmaat: bloedarmoede en vermindering van weerstand	Bruinbrood, erwten en andere peulvruchten, pinda's, pompoenpitten en vlees
Mangaan	Bij gebrek: afwijkingen in de hersenen en het skelet (mangaan is nodig voor vorming van botweefsel) Bij overmaat: beschadigingen aan het zenuwstelsel	Granen, rijst, noten, groenvoer, fruit

Lees meer over vitaminen en mineralen: http://www.vitamine-info.nl/alle-vitamines-en-mineralen-op-een-rij/

Speciaal gemengd voer voor hamsters

Brokken

Naast de gemengd voer zijn er ook brokken te koop die bestemd zijn voor hamsters. Deze brokken worden ook wel laboratoriumbrokken genoemd. Dit komt omdat labotoria vaak geen gemend voer geven, maar brokken. Deze brokken bevatten alle voedingsmiddelen die een hamster nodig heeft. De hamster heeft geen ander keuze dan deze brokken te eten en krijgt op deze wijze de voedingsmiddelen binnen. Het voorkomt selectief eten. Een ander voordeel is dat voer bijna niet verspilt wordt. Dit omdat de brokken een lange bewaartermijn hebben en gegeven brokken niet weggehaald hoeven te worden.

De basisbestanddelen waaruit brokken bestaan zijn ruw eiwit, ruw vet, ruwe celstof, calcium, fosfor, vitamine A, D en E.

Snoepjes voor hamsters